Patrząc na jasne obiekty, widzisz czasem ciemne ruchome punkty, nitki, pasemka lub fragmenty pajęczyn? To objawy zmętnienia ciała szklistego, potoczne nazywane mętami.

Męty ciała szklistego to niewielkie resztki organiczne o nieregularnym kształcie, zawieszone w ciele szklistym. Najczęściej są to skupiska włókien kolagenowych. Męty przemieszczają się w ciele szklistym, czasem rzucając cień na siatkówkę – wtedy są widoczne. Zmętnienie może być dokuczliwe i denerwujące, jednak w większości przypadków nie wpływa na pogorszenie się wzroku. Męty ciała szklistego są normalnym zjawiskiem, jeśli pojawiają się sporadycznie i w małych ilościach.

Część mętów może powstać już w okresie płodowym. Jednak najczęstszą przyczyną ich powstawania jest proces starzenia się ciała szklistego oka. Wraz z wiekiem w ciele tym zachodzą zmiany zwyrodnieniowe. Jego żelowa konsystencja ulega upłynnianiu, zaczyna się zapadać i oddzielać od wnętrza gałki ocznej, w wyniku czego w pozostałej części tworzą się grudki. Męty mogą powstać również w wyniku wylewu krwi, najczęściej w przebiegu retinopatii cukrzycowej, nadciśnienia tętniczego, wysiękowej postaci AMD lub urazu oka. Innymi przyczynami mogą być stany zapalne oka lub zębów.

Kiedy zmętnienie ciała szklistego jest groźne dla wzroku?

Większość mętów tylko czasowo przeszkadza w widzeniu i nie wymaga leczenia. „Wywrócenie oczami” kilkakrotnie w górę i w dół oraz na boki zwykle przemieszcza złogi i rozwiązuje problem. Jednak część z nich może stanowić ważny sygnał ostrzegawczy. Należy jak najszybciej udać się do lekarza, jeśli męty pojawiają się coraz częściej, ich liczba szybko się zwiększa i dodatkowo towarzyszą im błyski, impulsy lub smugi światła. Takie objawy mogą wskazywać na odwarstwienie lub krwawienie ciała szklistego, a nawet odwarstwianie się lub rozerwanie siatkówki.

Podczas oddzielania się ciała szklistego od powierzchni siatkówki w wyniku stymulacji rogówki pojawiają się błyski w oku. Tymczasowe męty w kształcie pierścieni pojawiają się, gdy ciało szkliste oddziela się od tarczy nerwu wzrokowego. Czasem podczas odwarstwiania ciało szkliste może pociągnąć za sobą siatkówkę. Odwarstwienie siatkówki prowadzi do krwotoku do ciała szklistego, czego objawem jest pojawienie się w polu widzenia rozproszonych drobnych plamek, i wymaga natychmiastowej interwencji lekarza.

W zależności od stanu oka, liczby mętów i problemów z widzeniem lekarz może zalecić leczenie kroplami do oczu zawierającymi jodek potasu (wikteroliza), jonoferezę wykonywaną przy pomocy elektrod, inwazyjne usuwanie mętów podczas zabiegu chirurgicznego (witrektomia) lub nieinwazyjny zabieg laserowy (witreoliza laserowa). Najskuteczniejszą metodą jest witrektomia, jednak ze względu na inwazyjność i wysokie ryzyko powikłań stosowana jest wyłączenie w bardzo poważnych przypadkach, gdy inne metody okazały się nieskuteczne.

Zbagatelizowanie ciągle zwiększającej się liczby mętów oraz odwarstwienie siatkówki może doprowadzić do powikłań. Najczęstsze z nich to stany zapalne oka, zaćma, jaskra, a nawet ślepota. Aby temu zapobiec, należy raz w roku zgłosić się na rutynową kontrolę dna oka.


Od redakcji:

Artykuł prezentuje rzetelne informacje o tematyce związanej z ochroną narządu oraz korekcji wad wzroku, opracowane przez wykwalifikowaną kadrę zespołu Zdrowym okiem. Nie zastąpi on jednak fachowej porady u specjalisty – okulisty lub optometrysty.


Bibliografia: